AV-producenten: structurele inbedding Production Incentive high-end tv-series genoodzaakt

De Production Incentive voor hoogwaardige tv-series heeft zijn succes – drie jaar na introductie als pilotregeling – ruimschoots bewezen. De producentenverenigingen NAPA en NCP bepleiten daarom structurele inbedding van deze regeling inclusief toereikend budget.

• De toegevoegde waarde van deze economische stimuleringsmaatregel staat buiten kijf:

- productie en populariteit van kwaliteitsseries zijn toegenomen;

- elke geïnvesteerde euro genereert € 4 tot 4,5 aan bestedingen in Nederland;

- bijdragen zijn een belangrijke voorwaarde om internationale coproducties te kunnen realiseren.

• Juist nu heeft de audiovisuele sector behoefte aan continuïteit en ambitieus langetermijnbeleid.

• Structurele inbedding van deze regeling, inclusief een budget van jaarlijks € 12,5 miljoen, is daarvoor noodzakelijk.

=> Dit pleidooi is ook beschikbaar als download (pdf)

Bovenste rij: Vliegende Hollanders, Topkapi/AVROTROS, 2020, Foto: Mark van Aller  |  Stanley H., NL Film & TV/KRO-NCRV, 2019, Foto: Nikolai van Nunen  |  Zeven kleine criminelen, Pupkin Film/VPRO, 2019, Foto: Bram van Woudenberg  ||  Onderste rij: Undone, Submarine et al./Amazon, 2018-2019  |  Commando’s, NL Film/AVROTROS, 2020, Foto: Graham Bartholomew  |  Dropje, Submarine/Walking the Dog/NTR, 2019-2020  ||  Beeld homepage: I.M., Het Familiedrama/AVROTROS, 2020

Toegevoegde waarde

In 2017 werd de Netherlands Film Production Incentive[i] bij wijze van pilot opengesteld voor hoogwaardige drama-, documentaire- en animatieseries. Doel van deze stimuleringsmaatregel, ondergebracht bij het Nederlands Filmfonds, is het bevorderen van een gezond productieklimaat en het versterken van de internationale concurrentiepositie van de Nederlandse filmindustrie. De incentive-bijdrage is erop gericht om waarde toe te voegen aan tv-series met een hoog ambitieniveau en niet om andere financieringsbronnen te vervangen.

De regeling staat in de eerste plaats open voor Nederlandse tv-series met een hoog ambitieniveau: producties die zich onderscheiden door hun artistieke, cinematografische kwaliteit en production value. Een voorbeeld is de historische dramaserie Vliegende Hollanders (Topkapi/avrotros) die in het najaar van 2020 voor het eerst wordt uitgezonden. Om de vluchten van de Nederlandse luchtvaartpioniers Fokker en Plesman op een overtuigende manier in beeld te brengen met behulp van geavanceerde visual effects, was steun van de Production Incentive onontbeerlijk.[ii] Daarnaast kunnen ook buitenlandse kwaliteitsseries die in coproductie met Nederland worden gerealiseerd een beroep doen op deze regeling.

‘Door de bijdrage van de Production Incentive kan de kwaliteit van een serie over de gehele linie verhoogd worden. Voor de dramareeks I.M. is de Production Incentive van essentieel belang geweest. De bijdrage is geïnvesteerd in Nederlands filmtalent en Nederlandse filmfaciliteiten, en heeft ervoor gezorgd dat we een kwalitatief hoogstaande dramaserie hebben kunnen maken.’
Monique Busman, producent Het Familiedrama en De Familie Film & TV

Rendement
Na drie jaar heeft de pilotregeling zijn waarde meer dan bewezen: de productie én populariteit van Nederlandse kwaliteitsseries zijn toegenomen. Met steun van de Production Incentive is een breed scala aan succesvolle series gerealiseerd: van de meeslepende true crime-serie Stanley H. (NL Film & TV/kro-ncrv, 2019) en de avontuurlijke jeugdserie Zeven kleine criminelen (Pupkin Film/vpro, 2019) tot de unieke, volledig geanimeerde sci-fi-dramaserie Undone (Submarine et al./Amazon, 2018-2019) die tot stand kwam onder leiding van de Nederlandse regisseur en animator Hisko Hulsing. Dergelijke hoogwaardige producties bieden cast en crew een uitgelezen kans om ervaring op te doen op internationaal niveau.

Ook in economisch opzicht is de regeling doeltreffend: iedere euro die in het kader van de Production Incentive is geïnvesteerd, heeft 4 tot 4,5 euro in Nederland bestede productie-uitgaven opgeleverd. Dat is aanzienlijk meer dan aanvankelijk als doelstelling was geformuleerd. In 2019 werd via de Production Incentive een bedrag van 30,1 miljoen euro aan projecten toegekend, waarvan 21,1 miljoen euro aan filmproducties en 9,0 miljoen euro aan high-end tv-series. Dit genereerde vervolgens bijna 120 miljoen euro aan productie-uitgaven in Nederland. Die uitgaven komen ten goede aan alle personen en bedrijven die rechtstreeks betrokken zijn bij een productie, van scenaristen tot visagisten en van acteurs tot cameramensen, en daarnaast bij tal van toeleveranciers.

Structurele inbedding
Normaliter wordt een zeer succesvolle televisiepilot bekroond met een vervolg. De pilotregeling voor hoogwaardige tv-series verdient dat ook. Tot dusver is voor deze regeling echter nooit structureel geld uitgetrokken. In 2018 en 2019 konden de bijdragen aan tv-series gefinancierd worden uit de reserves van het reguliere Incentivebudget. Nadat deze reserves - wegens het succes van de regeling – uitgeput raakten kon het Filmfonds in 2020 nog een eenmalige extra impuls van 5,5 miljoen euro aanspreken. Deze middelen zijn nu ook uitgeput.

Stopzetten van de Production Incentive voor tv-series leidt ertoe dat de productieactiviteit in Nederland scherp zal terugvallen. Het wordt dan vrijwel onmogelijk om hoogwaardige dramaseries op internationaal niveau te produceren. Internationaal coproduceren is alleen mogelijk wanneer sprake is van wederkerigheid; de Nederlandse publieke en commerciële omroepen kunnen de hiervoor noodzakelijke budgetten echter niet vrij maken. Daarnaast komen documentaire- en animatieseries zwaar onder druk te staan, terwijl deze essentieel zijn voor de ontwikkeling van die marktsegmenten. Zonder deze regeling raakt Nederland onherroepelijk achter bij landen waar wel tax shelters en tax rebates mogelijk zijn.

Continuïteit en ambitie
De huidige omstandigheden, waarbij de sector onder grote druk staat vanwege de coronacrisis, maken beëindiging van de incentive voor high end tv-series extra pijnlijk. Juist nu is de sector gebaat bij continuïteit en ambitieus langetermijnbeleid gericht op versterking van de sector. In een tijd waarin de Nederlander dankzij streamingdiensten toegang heeft tot een enorm aanbod van buitenlandse films en series, is het noodzakelijk de kwaliteit en het volume van hoogwaardige onafhankelijke Nederlandse producties te stimuleren. De concurrentiepositie van het Nederlands aanbod mag internationaal niet verder achter raken.

Gezien de grote toegevoegde waarde van de Production Incentive pleiten wij namens de AV-productiesector voor structurele inbedding van deze regeling inclusief toereikend geoormerkt budget van 12,5 miljoen euro per jaar.[iii]

Het wegvallen van de Production Incentive voor high-end tv-series zou voor Nederlandse productiehuizen, voor de publieke en commerciële omroepen en voor bedrijven als het in visual effects en postproductie gespecialiseerde PlanetX een ramp zijn. Budgets zullen omlaag tuimelen; coproduceren voor de internationale markt zal onmogelijk worden. En dat laatste is nu precies wat we moeten blijven doen om de internationaal werkende video on demand-platforms te kunnen blijven beconcurreren met series van eigen bodem.
Arnold Heslenfeld, producent Topkapi Films

[i] De Netherlands Film Production Incentive heeft als doel de productieactiviteit in Nederland te bevorderen en de internationale concurrentiepositie te verbeteren. Hiertoe verstrekt het Nederlands Filmfonds bijdragen (in de vorm van cash rebates) voor productiekosten van bioscoopfilms en high-end tv-series die aantoonbaar in Nederland besteed worden. De beoordeling vindt plaats op grond van financiële, zakelijke en juridische criteria. De Production Incentive is oorspronkelijk opgezet voor film, maar vanwege de grote verwevenheid tussen film- en televisie-industrie en de sterk toegenomen populariteit van series is in 2017 besloten binnen deze regeling een pilot te starten voor series.

[ii] Bekijk hier hoe door middel van computer-generated imagery (cgi) de wereld van luchtvaartpioniers Fokker en Plesman tot leven wordt gewekt, voor de dramaserie Vliegende Hollanders: https://www.youtube.com/watch?v=w3MjCfsSEMM&feature=youtu.be

[iii] Dit sluit aan bij het advies van de Raad voor Cultuur in het sectoradvies Zicht op zo veel meer en de evaluatie van de Incentive door onderzoeksbureau Olsberg spi. Op termijn zou een structureel budget voor high-end tv-series kunnen voortkomen uit bijdragen vanuit de exploitatieketen, op basis van de voorgestelde investeringsverplichting. Deze maatregel zal in 2021 echter nog geen vruchten afwerpen.