Miljoenennota 2025

Op Prinsjesdag (17 september) presenteerde minister van Financiën Heinen de Miljoenennota in de Tweede Kamer.
Welke onderdelen van de overheidsbegroting 2025 zijn relevant voor de audiovisuele productiesector?

Wat opvalt:

• Positief is dat de post Rijkscultuurfondsen stijgt, met een toename van € 38 mln in 2025 ten opzichte van 2024. De stijging wordt grotendeels verklaard door de extra overheidsbijdrage van in totaal € 36,4 mln voor Fair Pay. Deze is bestemd voor de Rijkscultuurfondsen en instellingen in de culturele basisinfrastructuur (BIS). Hiertoe is vorig jaar besloten door toenmalig staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media).
  
  
• De eerder aangekondigde bezuiniging op de publieke omroep van € 100 mln per jaar gaat pas in vanaf 2027. Tot die tijd blijft het budget relatief stabiel. Het CoBO-fonds behoudt zijn huidige niveau van € 5,7 mln voor de periode 2025-2029. Het ministerie van OCW meldt dat de hervorming van de publieke omroep onder meer moet leiden tot vermindering van het aantal bestuurlijke spelers, versterking van de samenwerking tussen de NPO en omroepen en een heldere verdeling van verantwoordelijkheden en rollen.
  
  
• Het vierjarig programma CIIIC van het Nationaal Groeifonds, gericht op de immersieve industrie, heeft 2024 en 2025 als aanloopjaren. In 2025 is hiervoor € 14,7 mln beschikbaar, oplopend naar € 45 mln in 2027.
  
  
• Er wordt gesneden in de post Specifiek cultuurbeleid. Deze middelen worden vooral aangewend voor verschillende kleinere projectsubsidies. In 2023 en 2024 is vanuit dit budget onder meer ondersteuning geboden voor de arbeidsmarktagenda culturele sector, het cultuurplan van de landelijke publieke omroep en het Revolverend Productiefonds bij Cultuur+Ondernemen. Verlagen van het budget is geen nieuw beleid: ook in de begrotingen van voorgaande jaren was al een afname ingeboekt.
  
  
• Voor ondernemers zijn er enkele lichtpuntjes. Het kabinet wil de regeldruk verminderen en de toegang tot financiering verbeteren via een centrale financieringshub. Ook wordt de verlaging van de mkb-winstvrijstelling deels teruggedraaid.
  

Nadere bezuinigingen mogelijk
Het is niet uitgesloten dat de culturele sector getroffen zal worden door nadere bezuinigingen. In het Hoofdlijnenakkoord is namelijk afgesproken dat rijksbreed wordt bezuinigd op subsidies. Het aandeel voor OCW in deze taakstelling is vastgesteld op € 75 mln in 2025 oplopend tot structureel € 362 mln vanaf 2029.

Minister Bruins (OCW) heeft verklaard dat de precieze invulling hiervan nog wordt uitgewerkt. In november zou dit duidelijk moeten zijn: “De bezuinigingen in onze begroting tellen flink op. Hoe we aan die bezuinigingen vorm gaan geven, is nog niet in alle gevallen in beton gegoten. De komende tijd wil ik samen met de mensen in het onderwijs, de wetenschap, journalistiek en culturele sector verstandige keuzes maken, zodat we behouden wat goed is. En we kunnen blijven investeren waar dat mogelijk is.”

Btw-tarief
Het kabinet zet - helaas - het plan door om het verlaagd btw-tarief voor culturele goederen en diensten, sport en onder meer hotelovernachtingen te beëindigen met ingang van 2026. Voor toegang tot bioscopen blijft het verlaagde btw-tarief overigens van kracht, zoals ook opgenomen in het Regeerakkoord.

De zorgen over deze maatregel en de effecten daarvan op langere termijn zijn zeer groot. Ondanks kritiek van de Raad van State op het voornemen en felle protesten van de getroffen branches heeft het kabinet besloten om de maatregel op te nemen in het Belastingplan 2025. Tijdens de komende debatten over het kabinetsbeleid en overheidsfinanciën zullen oppositiepartijen het plan opnieuw ter discussie stellen. 

Meer lezen

Nieuwsbericht ministerie van OCW:
https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-onderwijs-cultuur-en-wetenschap/nieuws/2024/09/17/ocw-begroting-2025-basis-op-orde-kwaliteit-omhoog

Reactie koepelvereniging Kunsten ‘92:
https://www.kunsten92.nl/miljoenennota-2025-donkere-wolken-voor-kunst-en-cultuur/

Reactie ONL voor Ondernemers:
https://www.onl.nl/onl-voor-ondernemers-over-miljoenennota/

Campagne Geen hogere btw:
https://geenhogerebtw.nl/