OPROEP: Blijf bij de kern van wetsvoorstel Investeringsverplichting
donderdag, 20 april 2023
UPDATE | oorspronkelijk bericht: 27 maart 2023
De Tweede Kamer zal na het meireces opnieuw debatteren over het wetsvoorstel Investeringsverplichting en de bijbehorende amendementen. Dit is dinsdag 18 april besloten; de stemming over de wet is daarom voor de vierde keer op rij uitgesteld. Achter de schermen onderhandelen de coalitiepartijen met elkaar om tot een vergelijk te komen over de strekking van het wetsvoorstel. Daarover verschillen de partijen namelijk van mening, zo bleek toen VVD en CDA amendementen indienden die de doelstelling van de wet ondergraven. Een meerderheid van de Kamer steunde het voorstel van Peter Kwint (SP) om het debat hierover in openheid te voeren.
Onderstaand ons standpunt met betrekking tot het voorliggende wetsvoorstel. Kortweg: wat ons betreft gaan de ondermijnende amendementen van CDA en VVD van tafel, omdat deze onze sector schade toebrengen. De wet is immers met een specifiek doel ontworpen: als stimuleringsmaatregel om de kwaliteit en zichtbaarheid van Nederlandse films, series en documentaires te bevorderen, om een gelijk speelveld te creëren met de ons omringende landen en om een stevige steun in de rug te bieden voor Nederlandse zelfstandige ondernemers (de makers en productiebedrijven). Dit moet voorop staan. Niet de belangen van grote internationale mediapartijen en hun aandeelhouders.
De Nederlandse onafhankelijke productiesector maakt zich grote zorgen over verwatering van het wetsvoorstel Investeringsverplichting.
Deze wet moet ertoe leiden dat streamingdiensten die in Nederland actief zijn, tenminste 4,5% van hun in Nederland gegenereerde jaaromzet investeren in Nederlandse films, documentaires en series. De wet heeft als doel om de diversiteit en pluriformiteit van dit aanbod te vergroten én de positie van onafhankelijke producties en hun producenten en makers te versterken. In veertien andere Europese landen zijn soortgelijke maatregelen al van kracht; in Vlaanderen wordt de huidige stimuleringsmaatregel zelfs al herzien. In nog eens vijf andere lidstaten is men bezig met de invoering van wetgeving.
Hoewel in het Coalitieakkoord is afgesproken dat er een investeringsverplichting voor streamingdiensten moet komen, verliep het Kamerdebat op 22 maart niet zoals verwacht. Nota bene regeringspartijen VVD en CDA hebben amendementen ingediend die ertoe kunnen leiden dat de wet vleugellam wordt gemaakt. Twee amendementen van deze partijen sturen aan op verbreding van het type aanbod waarin streamers zouden moeten investeren. Daarmee verliest de stimuleringsmaatregel zijn effectiviteit. Door andere voorstellen van VVD en CDA dreigt bovendien ondermijning van de autonomie en exploitatiepositie van de onafhankelijke productiesector. Dit zou de Nederlandse productiebedrijven in de positie dwingen van opdrachtnemer zonder creatieve en zakelijke autonomie. Daarnaast zou het de weg vrijmaken voor vestzak-broekzak praktijken. Wanneer streamingdiensten volgens de wet kunnen investeren in eigen (gelieerde) ondernemingen heeft een investeringsverplichting geen versterkend effect voor de Nederlandse industrie. Dit ontneemt onze ondernemingen en de vele zelfstandige makers de broodnodige ademruimte, in plaats van dat er een stap vooruit wordt gezet.
De gezamenlijke Nederlandse onafhankelijke productiesector roept de Tweede Kamer op om bij de kern van het wetsvoorstel te blijven en alléén amendementen en moties te steunen die hierop aansluiten:
1. Verlaag de omzetdrempel naar € 2 miljoen.
Sluit op die manier beter aan bij zowel het doel van de wet als bij het richtsnoer van de Europese Commissie. Blijf onder de omzetdrempels van Frankrijk (€ 5 miljoen) en Spanje (€ 10 miljoen) en anticipeer op de ontwikkelingen in de Nederlandse markt waarin 34 SVOD-, TVOD- en AVOD-diensten actief zijn.
2. Zorg dat een zo hoog mogelijk percentage van de verplichte investeringen wordt besteed aan onafhankelijke producties en hun producenten.
Dat is nodig om de productiesector de broodnodige stimulans te geven en te bevorderen dat het aanbod ook in de toekomst divers en pluriform blijft. Dit percentage moet in de wet verankerd worden.
3. Borg dat de investeringsverplichting van 4,5% wordt afgebakend en volledig ten goede komt aan Nederlandse speelfilms, documentaires en series, zoals in het wetsvoorstel opgenomen.
Dit waardevolle en kapitaalintensieve deel van het aanbod staat onder druk als gevolg van het feit dat de Nederlandse markt wordt gedomineerd door grote, overwegend internationale spelers die over enorme productie- en marketingbudgetten beschikken. Hierdoor kunnen Nederlandse films, series en documentaires niet voldoende concurreren met deze grote - overwegend Amerikaanse - producties, stelt onder meer de Raad voor Cultuur. Het betreft hier namelijk genres die complex en kapitaalintensief zijn om te maken. Dit in tegenstelling tot genres als reality tv, het registreren van bijvoorbeeld een cabaretvoorstelling of een spelshow.
Indien de amendementen van VVD en CDA die aansturen op verbreding van de genres die kunnen profiteren van de investeringsverplichting niet van tafel gaan, dan moet 1) het omzetpercentage omhoog, bijvoorbeeld naar 6% én 2) moet gewaarborgd worden dat 75% van de bestedingen ten goede komt aan Nederlandse films, documentaires en series.
4. Houd de criteria voor films, documentaires en series en de toepassing daarvan in artikel 3.29f overeind conform het voorliggende wetsvoorstel. Dat is nodig voor een sterk, divers en aansprekend aanbod dat in eigen land én over de grenzen kan concurreren.
Door dicht bij de kern van de wet te blijven kan de Tweede Kamer een stevig fundament leggen onder de gezamenlijke ambitie van alle partijen in de productie- en exploitatieketen (inclusief de streamingdiensten), zoals opgetekend in het Sectorplan Versterking positie Nederlandse culturele audiovisuele producties:
'een divers Nederlands aanbod van hoge kwaliteit en met production value dat een zo groot mogelijk publiek in Nederland aanspreekt en dat (voor een deel) ook over de grenzen moet kunnen excelleren.'
__________________________________________________________________
Eerdere berichten vanuit de gezamenlijke beroepsverenigingen van onafhankelijke producenten, scenaristen, regisseurs, cast en crew:
07-04-2023 Wetsvoorstel Investeringsverplichting: Bezint eer ge beslist
21-03-2023 Audiovisuele productiesector pleit voor aanscherping wetsvoorstel investeringsverplichting
26-01-2023 Reactie sector wijzigingen investeringsverplichting
22-11-2022 Oproep AV-productiesector voortgang investeringsverplichting
06-09-2022 Aanbevelingen gehele AV-productiesector t.b.v. het invoeren van een investeringsverplichting
Steunbetuigingen Taskforce culturele en creatieve sector, Kunsten '92, Kunstenbond, Creatieve Coalitie, European Audiovisual Production association (CEPI) en European Producers Club:
07-04-2023 Persbericht Taskforce culturele en creatieve sector: 'Maak investeringsverplichting niet vleugellam'
08-03-2023 Brief Kunsten ’92 aan Kamer over investeringsverplichting voor streamingdiensten
10-02-2023 Brief Kunstenbond & Creatieve Coalitie
In de media
| Uitgelicht: redactioneel commentaar Het Financieele Dagblad | |
 |  |
18-04-2023 FD.nl/Het Financieele Dagblad, Redactioneel commentaar: 'Investeringsplicht streamers vergt scherper doel'
18-04-2023 RTL Nieuws: 'Tweede Kamer worstelt met nieuwe wet streamingdiensten'
17-04-2023 FD.nl/Het Financieele Dagblad: 'Coalitie steggelt tot het laatste moment over investeringsverplichting streamingdiensten'
17-04-2023 Goedemorgen Nederland, WNL/NPO1, 'Streamingdiensten moeten investeren in Nederlandse producties. 'Goed dat deze provisie wordt gesteld''
17-04-2023 De Ochtendspits, BNR, interview Anna Pedroli: 'Flink afgezwakt akkoord coalitiepartijen'
17-04-2023 De Telegraaf: 'Coalitie is akkoord: streamingdiensten moeten verplicht investeren in Nederlandse films en series'
11-04-2023 Marketing Report: 'Politieke onduidelijkheid investeringsplicht streamingdiensten'
08-04-2023 Broadcast Magazine: 'NAPA: ‘Blijf bij de kern van wetsvoorstel Investeringsverplichting’'
04-04-2023 NOS Radio 1 Journaal (Spraakmakers), NPO Radio 1, interview Iris Lammertsma: 'De Investeringswet dreigt te verzanden'
03-04-2023 De Nieuws BV, NPO Radio 1, interview Bobby Boermans: 'Nederlandse filmmakers maken zich zorgen over investeringswet'
03-04-2023 De Filmkrant: 'Europese kritiek op Nederlands wetsvoorstel investeringsverplichting'
03-04-2023 Villamedia: 'Europese koepelorganisaties: luister naar Nederlandse sector bij wijziging Mediawet rond investeringsverplichting'
31-03-2023 Holland Film Nieuws: 'Wet investeringsverplichting wankelt'
27-03-2023 de Volkskrant: 'Nieuwe wet moet ‘onze verhalen over vroeger, het heden en een mogelijke toekomst’ waarborgen'
22-03-2023 Broadcast Magazine: 'Nederlandse audiovisuele productiesector wil aanscherping wetsvoorstel investeringsverplichting'