Wetsvoorstel Investeringsverplichting aangenomen door Tweede Kamer

Beeld: Hanna van Vliet en Thorn de Vries in ANNE+ (2021), regie: Valerie Bisscheroux, script: Maud Wiemeijer, producent: Millstreet Films in co-productie met BNNVARA

Wetsvoorstel Investeringsverplichting aangenomen door Tweede Kamer

De kogel is door de kerk. Dinsdag 6 juni heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel voor een investeringsverplichting voor streamingdiensten, met een aantal amendementen en met alle moties. De aanloop was lang en hobbelig, maar dankzij de inzet van velen is deze impuls voor de versterking van de kwaliteit en zichtbaarheid van Nederlandse films, documentaires en series weer een stap dichterbij gekomen.

De belangrijkste kaders van de stimuleringsmaatregel, zoals nu door de Tweede Kamer bekrachtigd: • De Investeringsverplichting gaat gelden voor streamingdiensten met een in Nederland behaalde omzet van € 10 mln of hoger. • Per jaar moeten deze streamingdiensten 5% van hun totale Nederlandse omzet investeren in Nederlandse producties. • Minimaal 50% van de bestedingen die voortvloeien uit de Investeringsverplichting, moet worden aangewend voor documentairefilm, documentaireserie, dramaserie of speelfilm. De resterende middelen mogen streamingdiensten ook besteden aan ander media-aanbod, met uitzondering van verslagen of registraties van sportevenementen of -wedstrijden. Bij alle categorieën kan gebruik gemaakt worden van verschillende technieken, waaronder animatie. • Minimaal 60% van de bestedingen die voortvloeien uit de Investeringsverplichting, moet ten goede komen aan onafhankelijke producties. • Producties waarin wordt geïnvesteerd moeten aan twee van de volgende voorwaarden voldoen, waarbij voorwaarde a. of b. altijd vervuld moet worden: a. het scenario moet voor minimaal 75% in het Nederlands of Fries zijn opgesteld; b. hoofdpersonages moeten zich voor minimaal 75% in het Nederlands of Fries uitdrukken; c. het scenario van een productie moet zijn gebaseerd op een literair werk dat origineel in het Nederlands of Fries is verschenen; d. een productie moet als hoofdthema de Nederlandse cultuur, geschiedenis, maatschappij (in brede zin) of politiek hebben.

NAPA roept nu op tot een snelle behandeling in de Eerste Kamer en tot een effectieve implementatie en inwerkingtreding van de Investeringsverplichting per 1 januari 2024. Zodoende wordt een steun in de rug geboden aan Nederlandse zelfstandige ondernemers (de makers en productiebedrijven). Ook worden hiermee stappen gezet om tot een gelijk speelveld te komen met andere landen waar al langer vergelijkbare maatregelen van kracht zijn.

Graag gaan wij met de streamingdiensten en andere stakeholders in de productie- en exploitatieketen aan de slag om het concurrentie- en exportvermogen van Nederlandse films, documentaires en series te verbeteren.

In aansluiting op het Sectorplan dat op 18 juli 2022 werd gepubliceerd is de ambitie, dat de middelen die de Investeringsverplichting oplevert optimaal worden gecombineerd met financiering uit andere bronnen – van fondsen en marktpartijen. Dus: niet ‘spreiden’ maar ‘stapelen’, om te komen tot substantiële versterking van de productiebudgetten. Een Nederlands aanbod van hoge kwaliteit en met production value, dat een groot publiek in Nederland aanspreekt en dat voor een deel óók over de grenzen excelleert, vergt een solide basis.

Uitkomst van de stemming in de Tweede Kamer is verder dat producties moeten bijdragen aan fair pay en dat sprake is van goede jaarlijkse monitoring en een evaluatie na drie jaar zodat tijdig bekeken kan worden waar bijstelling wenselijk is.


IN DE MEDIA

07-06-2023 TROUW: ‘Investeringsverplichting streamingdiensten is een stapje voorwaarts’

Streamingdiensten als Netflix worden verplicht om extra te investeren in Nederlandse producties. Maar van de oorspronkelijke ambitie is niet alles overeind gebleven, zegt de directeur van de Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA).

Nienke Schipper | Eindelijk is het gelukt: streamingdiensten worden verplicht om vijf procent van hun jaaromzet te investeren in Nederlandse producties. De bedoeling is dat platforms als Netflix en Disney Plus nu meer geld gaan vrijmaken voor kwaliteitsseries, documentaires en films van Nederlandse bodem, zoals Dirty Lines en ANNE+.

Dinsdag stemde de Tweede Kamer eindelijk in met de afspraak uit het coalitieakkoord waarvan het voorstel al sinds 2019 op tafel ligt. In de tussentijd is er flink gesleuteld aan de plannen, zegt Anna Pedroli. De directeur van de NAPA is blij dat er nu een afspraak is, “maar ik kan niet zeggen dat ik enorm sta te juichen bij dit resultaat. De wet heeft echt ingeboet aan effectiviteit. We hadden gehoopt op meer, zeker als je kijkt naar landen om ons heen, waar ze al stappen verder zijn. Daar geldt naast een investeringsverplichting bijvoorbeeld vaak ook nog een heffing: een stimuleringsmaatregel waarbij de diensten een percentage van hun omzet afdragen aan bijvoorbeeld een cultuurfonds.”

Spelprogramma’s en reality-tv
Pedroli is wel enthousiast dat het verplichte investeringspercentage is opgeschroefd van 4,5 naar vijf procent. Maar over het feit dat slechts de helft van dat bedrag moet worden besteed aan documentaires, films of dramaseries is ze minder te spreken. De andere helft kan ook worden geïnvesteerd in andere producties, zoals spelprogramma’s of reality-tv, met uitzondering van sportevenementen. “We hadden liever gezien dat alles naar documentaires, film en series was gegaan”, aldus Pedroli. “Niet omdat er meer producties moeten komen, maar omdat de kwaliteit omhoog moet om de concurrentie met buitenlandse producties aan te kunnen.”

Er is ook afgesproken dat minimaal 60 procent van de bestedingen die voortvloeien uit de investeringsverplichting, moet gaan naar onafhankelijke producties. “Er lag een voorstel voor 80 procent, maar dat heeft het niet gehaald. Bovendien moet 75 procent van de bestedingen worden besteed aan producties in het Nederlands of het Fries. Dat is beperkend, want niet alle producties met Nederlandse onderwerpen spelen zich af in een Nederlandstalige omgeving.”

Na drie jaar zal er een grondige evaluatie volgen, zodat kan worden bekeken waar bijstelling wenselijk of nodig is. “Het is niet de ambitieuze wet waar we aanvankelijk op hoopten, maar het is een belangrijke stap voorwaarts. Laat de sector nu mooie dingen gaan maken, samen met de streamers.”

En ook:

13-06-2023 Cineuropa: 'The Dutch government is one step closer to implementing its “Netflix tax”'

07-06-2023 Spraakmakers, NPO Radio 1: Mediaforum met Hanna van Vliet [na 10'15"]

07-06-2023 Vrij Nederland: 'In Nederland wint de lobby het van de cultuur'

07-06-2023 FD/Financieele Dagblad: 'Kamer akkoord met Nederlandse investeringsplicht voor streamingdiensten'

07-06-2023 Bright: 'Netflix en Disney+ verplicht om 5 procent in Nederlandse content te investeren'

06-06-2023 NRC: 'Na jaren van debat neemt Kamer wet aan die streamingdiensten verplicht te investeren in Nederlandse producties'

06-06-2023 Trouw: 'Streamingsdiensten moeten Nederlandse waar gaan maken'

06-06-2023 Holland Film Nieuws: 'Tweede Kamer stemt voor investeringsverplichting streamingdiensten'

06-06-2023 ANP: 'Investeringsplicht Nederlandse films kan dankzij BBB door Senaat'